ارزیابی تاثیربرخی عوامل محیطی (شوک حرارتی، نوع و ph رقیق کننده) بر تحرک اسپرم با استفاده از سیستم آنالیز کامپیوتری اسپرم(casa)

چکیده فارسی این تحقیق به منظور بررسی و ارزیابی تاثیر شوک حرارتی اسپرم، ph و نوع رقیق کننده روی نتایج حاصل از آنالیز تحرک اسپرم قوچ قزل بوسیله casa انجام گرفت. نمونه های منی از 4 راس قوچ قزل پرورش یافته در گروه علوم دامی دانشگاه ارومیه توسط واژن مصنوعی جمع آوری گردید. نمونه های منی گرفته شده از لحاظ حجم، غلظت و تحرک مورد ارزیابی قرار گرفته و پس از اطمینان از کیفیت مناسب با هم مخلوط شدند. در آزمایش اول به منظور ارزیابی تاثیر شوک حرارتی نمونه ی مخلوط منی توسط محلول بایوکسل با دمای c?10 (شوک سرما)، c? 42 (شوک گرما) و c?37 درجه رقیق گردید. 15 دقیقه پس از قرار گرفتن در معرض دمای مورد نظر نسبت به ارزیابی تحرک آنها اقدام گردید. آزمایش دوم به منظور بررسی اثرات تغییرات ph رقیق کننده بر پارامترهای حرکتی اسپرم انجام پذیرفت. در این آزمایش نیز نمونه مخلوط شده منی توسط رقیق کننده تریس با زرده تخم مرغ با ph های 6،7و8 در دمای 37 درجه سانتیگراد رقیق شده و بعد از 15 دقیقه نسبت ارزیابی تحرک اسپرم ها اقدام گردید. آزمایش سوم برای بررسی تاثیر نوع رقیق کننده بر پارامترهای حرکتی اسپرم انجام گرفت. برای این منظور، نمونه مخلوط شده منی با سه نوع رقیق کننده بایوکسل(imv, l’aigle, france) ، آندرومد (andromed; minitüb) و تریس با زرده تخم مرغ رقیق شدند. نمونه های رقیق شده برای حداقل 10 دقیقه در دمای 37 درجه سانتی گراد نگهداری شده و سپس پارامترهای حرکتی اسپرم مورد ارزیابی قرار گرفتند. ارزیابی تحرک اسپرم ها توسط میکروسکوپ فازکنتراست متصل به سیستم casa (sperm 2.1, videotest, russia) انجام گرفت. پارامترهای تحرکی محاسبه شده توسط این سیستم عبارت بودند از vap ,vsl ,vcl ,alh ,bcf ,str ,lin و نیز درصد اسپرم ها متحرک. براساس نتایج بدست آمده از آزمایش اول، شوک حرارتی باعث کاهش قابل توجه تمامی پارامترهای حرکتی (بجز bcf) و نیز درصد اسپرم متحرک گردید ولی در اسپرم های با سرعت حرکت بالا تغییری در سرعت و یا الگوی حرکتی مشاهده نگردید. در آزمایش دوم ph اسیدی(6) و یا قلیایی(8) رقیق کننده در مقایسه با ph خنثی(7) باعث کاهش سرعت حرکت و دامنه نواسانات سر اسپرم گردید در صورتیکه پارامترهای معرف الگوی حرکتی اسپرم (str و lin) در ph اسیدی بیشتر از ph خنثی و یا قلیایی بود(p<0.05). ولی درصد اسپرم های متحرک تحت تاثیر قرار نگرفت. در آزمایش سوم تاثیر نوع رقیق کننده برروی تمامی پارامترهای تحرک اسپرم (به جز str و lin و درصد اسپرم های متحرک) معنی دار بود (p<0.05). بطور کلی بر اساس نتایج این تحقیق شوک دمایی تغییرات ph و نوع رقیق کننده پارامترهای حرکتی محاسبه شده توسط سیستم casa را تحت تاثیر قرار می دهد و هنگام رقیق سازی و ارزیابی منی باید به آن توجه نمود. کلمات کلیدی : casa ، تحرک اسپرم ، شوک حرارتی، ph، رقیق کننده